ویروس کرونا چه اثری بر قلب و آریتمی دارد؟

بیماری ویروس کرونا یک بیماری همه گیر جهانی است که بیش از پنجاه میلیون نفر در سراسر جهان را تا 15 نوامبر درگیر کرده است.علائم اولیه و غالب بیماری کرونا ریوی است و به صورت تب، سرفه، تنگی نفس و پنومونی ( سینه پهلو ) است. اکنون گزارش ها از سراسر جهان حاکی از حمله ویروس کرونا به قلب نیز می باشد.

کرونا و سکته قلبی

بیماران مبتلا به ویروس کرونا در معرض افزایش خطر سکته قلبی هستند. ویروس کرونا به علت ایجاد التهاب سیستمیک قابل توجه منجر به ناپایداری پلاک های چربی که از سال ها قبل در رگ ها وجود داشته شده و با پارگی این پلاک ها و شروع شدن فرایند لخته شدن خون سکته قلبی رخ می دهد. از طرف دیگر ویروس کرونا منجر به افزایش لخته شدن خون می شود که این خود عاملی جهت ایجاد انسداد رگ قلب و سکته قلبی می باشد.

کرونا و عفونت قلب

ویروس کرونا هم چنین می تواند باعث التهاب و عفونت مستقیم سلول های قلب شود و التهاب و عفونت قلب ( میوکاردیت ) را ایجاد کند و منجر به بالا رفتن آنزیمهای قلبی (تروپونین ) و تغییرات نوار قلب شود.گاهی افتراق بین سکته قلبی و میوکاردیت بر اساس نوار قلب و افزایش آنزیم های قلبی بسیار مشکل است.

کرونا و تپش قلب

ویروس کرونا با اثر بر روی سیستم هدایت طبیعی قلب ممکن است منجر به کاهش ضربان قلب، انواع بلوک های قلبی و هم چنین باعث ایجاد ریتم فیبریلاسیون دهلیزی در فردی که قبلا سابقه چنین آریتمی را نداشته است می شود. https://drmaryamtabrizi.ir/palpitation

مقاله انجمن قلب اروپا

در مطالعه ای که اخیرا در مجله انجمن قلب اروپا منتشر شده است و یک مطالعه بین المللی است تاثیر بیماری ویروس کرونا بر بیماری قلبی-عروقی را به خوبی مشخص می کند. این مطالعه از 70 مرکز در 13 کشور جهان از جمله ایران انجام شده است و بیمارانی که در این مطالعه گنجانده شده اند همگی علائم بیماری تنفسی عفونت با ویروس کرونا را داشتند و در نتیجه نیاز به بستری در بیمارستان داشتند. یک سوم کل این بیماران در سیر بستری نیاز به بخش مراقبتهای ویژه داشتند.

پیگیری بیماران

بیماران از زمانی که بستری شدند تا زمان ترخیص از نظر بیماری قلبی و آمبولی ریه تحت نظر بودند. در کل 3011 بیمار مبتلا به ویروس کرونا با مشخصات فوق در مطالعه گنجانده شدند و 1890 نفر ( 63% ) از آنها مرد بودند و میانگین سنی آنها 67 سال بود. 937 نفر (31% ) آنها سابقه بیماری قلبی داشتند. از میان بیماریهای قلبی شایعترین بیماری قلبی در این گروه از بیماران، بیماری گرفتگی عروق قلب ( کرونری ) و آریتمی بود.( 916 نفر، 30%، تقریبا به نسبت مساوی ). نارسایی قلبی و بیماری دریچه ای قلب از نظر شیوع به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند.

نتایج مقاله

در زمان بستری 595 ( 20% ) بیمار مبتلا به ویروس کرونا فوت کردند . 16 ( 0.5% ) بیمار در کل بیماران مبتلا به ویروس کرونا از علل قلبی فوت کردند. 8 بیمار از نارسایی قلبی، 2 بیمار از حمله قلبی، 3 بیمار از آریتمی، 2 بیمار از اندوکاردیت و یک بیمار از میوکاردیت در رابطه با ویروس کرونا فوت کردند. البته لازم به ذکر است که از 16 بیماری که به علل قلبی فوت کردند 12 نفر همزمان پنومونی ( سینه پهلو ) داشتند. عوارض قلبی در 349 ( 11.5% ) بیمار یافت شد. بیمارانی که دچار عوارض قلبی شدند نسبت به گروهی که دچار این عوارض نشدند سن بالاتری داشتند و اغلب مرد بودند و سوابق چربی خون، فشار خون، بیماری انسدادی ریوی و بیماری مزمن کلیوی و بیماری قلبی بیشتر دیده می شد. شایعترین عارضه قلبی در کل بیماران مبتلا به ویروس کرونا با مشخصات فوق، آریتمی ها ذکر شد. ( در 258 نفر، 8.6% ).

آریتمی ها

شایعترین آریتمی که در بیماران با عفونت ویروس کرونا دیده شد آریتمی فیبریلاسیون دهلیزی بود ( 142 نفر، 4.7% ). پس از فیبریلاسیون دهلیزی ، اختلالات سیستم هدایتی قلب بودند ( 37 نفر ، 1.2% ) که به ترتیب از نظر شیوع طولانی شدن کیو تی، بلوک شاخه ای راست، اختلال عملکرد گره سینوسی، بلوک درجه یک دهلیزی -بطنی و بلوک شاخه ای چپ قرار دارند. بلوک های درجه 2 و 3 تنها در 2 بیمار (0.006% ) دیده شد. آریتمی بطنی تنها در 14 ( 0.5% ) بیمار دیده شد. آریتمی فلاتر دهلیزی از نظر شیوع در رتبه بعدی قرار گرفت.

عوارض قلبی دیگر

حمله قلبی در 40 (1.3% ) بیماران مبتلا به بیماری ویروس کرونا دیده شد. نارسایی قلبی جدید در 38 ( 1.3% ) بیماران رخ داد. اندوکاردیت ( عفونت دریچه ها و لایه داخلی قلب ) در 4 (0.1% ) بیماررویت شد. همه این موارد منشا باکتری داشتند. میوکاردیت در 3 بیمار و پریکاردیت تنها در 1 بیمار روی داد.

آمبولی ریه

آمبولی ریه در 198 ( 6.6% ) کل بیماران مبتلا به ویروس کرونا دیده شد و اغلب در بیمارانی که در بخش مراقبتهای ویژه بودند دیده شد.

نتیجه گیری کلی

عوارض قلبی عروقی در بین بیماران ویروس کرونا کم است علیرغم این که درصد بالایی از بیماران، سابقه بیماری قلبی عروقی داشتند. پیش آگهی بلند مدت قلبی عروقی این بیماران متاسفانه هنوز مشخص نیست.